Hagelkruisen in het Liemerse landschap

Een ander fenomeen in de contreien in en om Montferland dat met het geloof te maken heeft zijn Hagelkruisen die her en der in het landschap staan. Hagelkruisen zijn kruisen op een meestal hoge paal die veel in de Liemers voorkomen. Naar die kruisen werden door de kerken vaak processies gehouden om af te smeken dat donder- en hagelbuien zouden uitblijven, zolang het koren op de akkers stond. Tevens werden dan door boeren broden uitgedeeld aan de armen. Je vindt ze nog ondermeer in Kilder, Wehl, Beek, Stokkum en Vethuizen. Het Kilderse kruis wordt vermeld op de kaart van Christiaans Grooten van 1573 als het Kÿller Cruis maar wordt al veel eerder, in 1369 in documenten genoemd. Het dorp is eigenlijk pas veel later ontstaan bij het hagelkruis. Aan de Duitse kant van de grens komen ze ook voor in Brienen, Mussum, Vehlingen Loikum/Leukum, Liedern en Vardingholt. Ze lijken op onze Liemerse kruisen: hoge houten paal en metalen kruis. Op de linker Rijnoever in Büderich, Mehr en Haffen, Materborn, Uedem en Vynnen vinden we meer houten kruisen. Op de rechter Rijnoever in Wardt-Lüttingen, Labbeck, Holzweiler en Birten bij Xanten vinden we stenen kruisen waarvan sommige teruggaan tot de 15e eeuw. Een rondtour langs de hagelkruisen in de streek zal je naar vele verrassende plekken brengen.