In Montferland en directe omgeving vind je een grote variatie aan prachtige kerken en kerkelijke kunst uit uiteenlopende perioden. Van romaanse kerken uit de middeleeuwen, gotische uit de late middeleeuwen en neo-gotische uit de 19de eeuw, zoals de St. Pancratiuskerk in ’s-Heerenberg. Sommige kerken zijn elke dag open en te bezoeken, andere zijn op afspraak te bezichtigen. Aan het voormalig creativiteitscentrum Gouden Handen dat gevestigd was in het Duitse klooster in neo-romaanse stijl aan de grens zal menige Nederlander nog goede herinneringen hebben.

Een bijzonderheid in Montferland zijn de Hagelkruisen die her en der in het landschap staan en een paar plaatsen waar een indrukwekkende kruisweg is te vinden.

Meer »

In Montferland, de fusiegemeente die bestaat uit de voormalige gemeenten Bergh en Didam staat in vrijwel elke woonkern een kerk. De vroegste kerken in de regio werden in de 13e eeuw gesticht vanuit Emmerik dat eeuwenlang bij het bisdom Utrecht hoorde. Dat waren zg. Romaanse kerken met dikke muren en kleine rondboogvensters. In Elten is de van oorsprong romaanse kerk bovenop de heuvel na de Tweede Wereldoorlog weer in romaanse stijl teruggebracht. In de torens van Beek en Zeddam zie je overblijfselen van hun romaanse stijl. In de 15e eeuw komen er gotische kerken zoals in Didam en ’s-Heerenberg (oude Pancratiuskerk). Ook Netterden rekenen we ertoe, omdat het eeuwenlang bij Bergh hoorde. In de 19e eeuw toen het katholieke geloof weer in het openbaar beleden mocht worden, werd er in vrijwel elk dorp een neo-gotische kerk gebouwd, zoals Kilder, Loil, Nieuwdijk, Stokkum en Azewijn. Braamt volgde als laatste in 1949. De gotische kerk van Netterden werd door de fameuze Pierre Cuypers in neogotische stijl vergroot. In de hele regio zijn de heel veel kerken gebouwd door de andere beroemde kerkarchitect, Alfred Tepe. Hij en met hem een hele club kunstenaars die zich het Bernulphusgilde noemden, hadden een soort monopolie-positie in het aartsbisdom Utrecht en bouwden kerken in heel centraal en oostelijk Nederland met een concentratie in de Liemers.

Hier enkele vooraanstaande kerken uit allerlei periodes:

  • Pancratiuskerk, ’s-Heerenberg. Neo-gotische Bernulphuskerk met interessant Mengelberg-interieur, ramen van Geuer, orgel van Maarschalkerweerd. Elke dag geopend.
  • Vituskerk, Hoog-Elten. Zeer interessante romaanse kerk uit de 12e eeuw, met een geschiedenis die teruggaat tot de 10e eeuw. Elke dag geopend.
  • Oswalduskerk, Zeddam. Bijzonderheid: uniek en kostbaar Antwerps altaarretabel uit de 15e eeuw. Op afspraak te bezoeken.
  • Martinikerk, Emmerich. Bijzonder: deels romaanse, deels gotische kerk. Elke dag geopend. Bezoek aan de schatkamer van de St. Martinikerk op aanvraag.
  • Mariakerk, Didam
  • Andreaskerk, Groessen. Romaanse toren en interessante uitbreiding jaren 30. Middeleeuwse beelden. Op aanvraag te bezoeken.
  • Martinuskerk, Laag-Elten
  • Walburgiskerk, Netterden

MEER INFORMATIE:

  • De kerken van ’s-Heerenberg, Elten en Emmerik zijn elke dag open voor publiek
  • De overige kerken zijn niet elke dag geopend, tenzij op afspraak
 
Hans Hegman

Hans Hegman

Conservator en initiatiefnemer Stadsmuseum Bergh

Cultuur en Historie
Stichting Montferland Marketing

Introductie

Montferland – het oude Land van Bergh Montferland wordt ook wel het Land van Bergh genoemd, ter herinnering aan het eeuwenoude graafschap Bergh dat in

Lees meer »
Cultuur en Historie
Trijntje Cillessen

De waterput van Elten

De legendarische waterput heeft maar liefst een diepte van 57 meter en ligt in de nabije omgeving van de St. Vituskek. Het doel van de

Lees meer »
Cultuur en Historie
Trijntje Cillessen

Het Raethuys

Het Raethuys stamt uit 1531. Dit bijzondere Rijks monumentale gebouw is prominent aanwezig in het centrum van ’s-Heerenberg. Dit historische pand is van oudsher het

Lees meer »